Translate

23 Şubat 2025 Pazar

Bahattin Akşit 2023 Deleuze & Ulus Baker: Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisi


 Bahattin Akşit 2023 Deleuze & Ulus Baker: Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisi

Bu videonun önemli bir bölümü Ulus Baker'in ODTÜ Sosyoloji Bölümündeki çalışmaları, özellikle yüksek lisans tezi ve doktora tezi üzerinedir. Ancak videonun başlarında Spinoza ve Deleuze-Guattari üzerinde de konuşuyoruz. Ulus Baker, Spinoza ve Deleuze üzerinden düşünüyor. Onu anlamak için de Spinoza ve Deleuze ile başlamak yararlı olur.

Ulus Baker lisans ve lisansüstü eğitimi sırasında verdiğim bütün dersleri aldı. Onun bir derste oluşu o dersi bambaşka boyutlara taşır. 1980ler ve 1990'ların başındaki İslamcı Huzur Söylemi üzerine olan yüksek lisans tezini sevgili arkadaşım rahmetli Ünal Nalbantoğlu yönetti, ben ve Elisabeth Özdalga jüri üyesiydik. Kanaatlerin kanaatleri haline geldiği için eleştirdiği güncel sosyoloji yerine imajların, duyguların ve sosyal tiplerin işin içine katıldığı bir yeni sosyoloji yaklaşımını önerdiği doktora tezine önce Ünal Nalbantoğlu ile başladı; tezini bitirmeye yeterince yoğunlaşmadığı için Ünal, danışmanlığını bıraktı ve danışmanlığı ben üstlendim. Onun doktora tezine ihtiyacı yoktu ama ben de Ünal da tezini bitirmesini istedik. Gel gör ki ben de bitirtemiyordum tezini. Tez binlerce sayfayı buldu, ancak 350-400 sayfalık bir tez haline getirtmeyi sağlayamıyordum. Ünal'ın o sırada yaşadığı bir hayat olayı onun Ulus Baker'le bir araya gelip tezin kırpılmasını ve kabul edilebilir boyutlara gelmesini sağladı. Her ikisini de ölüm, güncel dünyadan aldı götürdü; şimdi onlar oradaki tartışmalarını kesip biz güncel dünyadakilere gülüyorlar ve gelin de burada tartışalım diyorlardır.

Bahattin Akşit 2024 Gökalp & Prens Sabahaddin: Merkeziyetçi ve Yerelci Devlet-Toplum İnşası


 Bahattin Akşit 2024 Gökalp & Prens Sabahaddin: Merkeziyetçi ve Yerelci Devlet-Toplum İnşası

Bu videoda Türkiye'ye Sosyolojinin paradoksal girişini anlatıyorum: Ziya Gökalp, Yerelde/Diyarbakır'da yetişip Merkeze/İstanbul'a geliyor ve oradan Merkeziyetçi-Devletçi bir modern toplum inşasının Durkheim'cı Sosyoloji yaklaşımını geliştiriyor; Prens Sabahattin ise Merkezde/Istanbul'da/Sarayda yetişip Paris'e Kaçıyor ve oradan Ademi-Merkeziyetçi-Yerelci bir modern toplum inşasının Le Play'ci yaklaşımını geliştiriyor.

Bahattin Akşit 2024 Berkes ve Boran: 1940'larda Ankara'da Bir Sosyoloji Ekolü


 Bahattin Akşit 2024 Berkes ve Boran: 1940'larda Ankara'da Bir Sosyoloji Ekolü

1940'larda Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde (DTCF) sosyoloji, psikoloji, halk bilimi ve antropolojinin bir araya gelerek oluşturduğu saha araştırmalarına dayalı sosyal bilim çekirdekleşmesini oluşturanlar ve alanları şöyledir: Bir sosyal psikolog (Muzaffer Şerif) Üç sosyolog (Niyazi Berkes, Mediha Berkes ve Behice Baran) bir halk bilimci (Pertev Naili Boratav) ve bir Sinelog/Halkbilimci (Wofram Eberhard), bir antropolog (Muzaffer Şenyürek) ve bir bilim felsefecisi (Nusret Hızır). Bu videoda bu zaman-uzamda oluşturulan bir sosyolojik bilimsel araştırma programının kurucularından olan Niyazi Berkes'in ve Behice Boran'ın sosyolojiye katıkılarını kısaca özetliyorum.

Bahattin Akşit 2024 Ülken ve Fındıkoğlu: 1940'larda İstanbul'da iki Sosyoloji Ekolü


 Bahattin Akşit 2024 Ülken ve Fındıkoğlu: 1940'larda İstanbul'da iki Sosyoloji Ekolü

Bu videoda Hilmi Ziya Ülken'in İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünü kurması ve sosyolojiye katkıları ile Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu'nun aynı üniversitenin İktisat Fakültesindeki Sosyoloji bölümünü kurması ve sosyolojiye katkıları kısaca özetlenmektedir.

Bahattin Akşit 2024 Kıray ve Mardin: Sosyo-ekonomik ve Kültürel Yapı Dönüşümleri


 Bahattin Akşit 2024 Kıray ve Mardin: Sosyo-ekonomik ve Kültürel Yapı Dönüşümleri

Bu videoda birisi planlı ve plansız toplumsal yapı dönüşümlerini (Kıray) diğeri siyasal düşünce ve kültür dönüşümlerini (Mardin) uzun dönemli farklı tarihsel perspektifler çerçevesinde araştırma ve analizlerinin odağına alan iki sosyoloğu kısaca tanıtıyorum.

Bahattin Akşit 2024 Tanyol & Kurtkan-Bilgiseven İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Üçüncü Kuşak

 

Bahattin Akşit 2024 Tanyol & Kurtkan-Bilgiseven İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Üçüncü Kuşak

İstanbul Üniversitesi'nde sosyoloji ikinci kuşakta Edebiyat Fakültesinde H. Z. Ülken ve iktisat Fakültesinde Z. F. Fındıkoğlu ie çatallanıyor. Bu çatallanma, üçüncü kuşakta C. Tanyol ve A. Kurtkan-Bilgiseven ile devam ediyor.

Bahattin Akşit 2024 Karpat ve Meriç: Din, milliyet, kültür, dil ve düşünce dönüşümleri

 

Bahattin Akşit 2024 Karpat ve Meriç: Din, milliyet, kültür, dil ve düşünce dönüşümleri

Bu videoda birisi toplum, din ve milliyet dönüşümlerini (Karpat), diğeri Avrupa ve Türkiye'deki kültür, dil ve düşünce dönüşümlerini (Meriç) farklı tarihsel perspektifler çerçevesinde sosyolojik yaklaşımlarının odağına alan iki sosyoloğu kısaca tanıtıyorum.

Bahattin Akşit 2024 Ayşe Öncü & Deniz Kandiyoti: Kadın İslamiyet Devlet & Örgütler TVde SüperÖzne


 Bahattin Akşit 2024 Ayşe Öncü & Deniz Kandiyoti: Kadın İslamiyet Devlet & Örgütler TVde SüperÖzne

Bu videoda Ayşe Öcü ve Deniz Kandiyoti'nin araştırma ve yayınlarını önce İngilizce olarak anlattım sonra da Türkçe olarak özetlemeye çalıştım.

Ayşe Öncü'nün yayınlarından bazıları: “Television and Media”, Ch. 13 in Handbook of Modern Turkey, eds. Metin Heper and Sabri Sayarı, Routledge, 2012. "Talk Television Reinventing Secular Muslims in the Era of Neoliberalism" in Visualizing Secularism and Religion, A. Cinar, S. Roy and M. Yahya (eds), University of Michigan Press: 2012 “Rapid Commercialization and Continued Control: The Turkish Media in the 1990s” Turkey’s Engagement with Modernity, C. Kerslake, K. Oktem and P. Robbins, Palgrave Mcmillan, 2010 “Becoming secular-Muslims: Yaşar Nuri Öztürk as a supersubject on Turkish Television”, in Media, Religion and the Public Sphere, B. Meyer and A. Moors (eds.) Indiana University Press, 2006 “1990’larda Kültürel Tüketim, Cinselliğin Sergilenmesi ve İstanbul’un Kültürel Haritasının Yeniden Biçimlenmesi”, Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gündelik Hayat. der. Deniz Kandiyoti ve Saktanber, s.183-200, Metis Yayınları, 2003 “Global Consumerism, Sexuality as Public Spectacle, and the Cultural remapping of Istanbul in the 1990s”, in Fragments of Culture: The Everyday of Modern Turkey, D. Kandiyoti and A. Saktanber (eds.) I.B. Tauris, 2002 “Afterword: Beyond the State-Civil Society Dichotomy”, in Capital Cities: Ethnographies of Urban Governance in the Middle East, S. Shami (ed.), University of Toronto Press, 2001 “Elias ve Medeniyetin Öyküsü”, Toplum ve Bilim, 2000, Bahar Sayı 84 “İstanbullular ve Ötekiler: Küresellik Çağında Orta Sınıf Olmanın Kültürel Kosmolojisi”, İstanbul Küresel ile Yerel Arasında, der. Çağlar Keyder, s. 117-144, Metis Yayınları 2000. “Istanbulites and Others: The Cultural Cosmology of ‘Middleness’ in the Era of Neo-Liberalism”, in Istanbul Between the Global and The Local, C. Keyder (ed.), New York: St. Martins: 1999 “The Political and Cultural Dynamics of Exclusion and Poverty: The Visible and Invisible Divides of Turkish Society”, in Poverty and Social Exclusion in the Mediterranean Area, K. Korayem and M. Petmesidou, (eds), Bergen: CROP, 1998 “The Myth of the Ideal Home Travels Across Cultural Borders to Istanbul” in Space, Culture, Power: Struggles Over New Identities In Globalizing Cities, A. Öncü and Petra Weyland, (eds), London: ZED, 1997 “Street Politics” in Developmentalism and Beyond: Society and Politics in Egypt & Turkey, S. Ibrahim, Ç. Keyder and A. Öncü, eds. Cairo: Cairo University Press/New York: Columbia University Press, 1994 “Globalization of a Third World Metropolis”, Review, 27(3):383-421, 1994 (with Çağlar Keyder) “İstanbul’un Popüler Kültürü: Susuzluk ve Mizah”, İstanbul Dergisi, 1994, Sayı 10, s. 36-38 Deniz Kandiyoti'in yayınlarından Bazıları: Gender, Governance and Islam,Book EDINBURG UNİVERSITY PRESS, 2019 Education as Battleground: The Capture of Minds in Turkey, Globalizations Journal, 2017 The travails of the secular: puzzle and paradox in Turkey, ECONOMY AND SOCİETY, 2012 The Politics of Gender and the Soviet Paradox: Neither Colonized, Nor Modern? Central Asian Survey 26(4):601-623, 2007 Post-Soviet institutional design and the paradoxes of the 'Uzbek path', Central Asian Survey 26(1):31-48, 2007 Old Dilemmas or New Challenges? The Politics of Gender and Reconstruction in Afghanistan, Development and Change 38(2), 2007 Fragments of Culture: The Everyday of Modern Turkey 2002 Pink Card Blues : Trouble and Strife at the Crossroads of Gender, 2002 'END OF EMPIRE: ISLAM, NATIONALISM AND WOMEN IN TURKEY' 2003 Poverty in Transition: An Ethnographic Critique of Household Surveys in Post‐Soviet Central Asia, 1999 Cariyeler, Bacılar, Yurttaṣlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüṣümler, 1996 Women, Islam and The State, 1991, Women and Rural Development Policies: The Changing Agenda, DEVELOPMENT AND CHANGE, 1990 Some Social-Psychological Dimensions of Social Change in a Turkish Village, BRITISH JOURNAL OF SOCIOLOGY, 1974

Bahattin Akşit 2024 Nermin Abadan-Unat & İbrahim Yasa: Alamancıların Gidişi-Dönüşü ve Kadın-Aile

 


Bahattin Akşit 2024 Nermin Abadan-Unat & İbrahim Yasa: Alamancıların Gidişi-Dönüşü ve Kadın-Aile

Bu videoda, Türkiye'den Kadın, Erkek ve Ailelerin köy-kent ve kentler arası ve ülkeler arası iç ve dış göçlere katılımları, gidişleri ve dönüşlerinin sosyolojik olarak araştırılmasına en çok katkıda bulunan iki sosyoloğun kısaca tanıtımı yapılmaktadır: Nermin Abadan-Unat ve İbrahim Yasa.

Nermin Abadan-Unat'ın Bazı Yayınları: Batı Almanya'daki Türk işçileri ve sorunları / Nermin Abadan-Unat 1964 Batı Avrupa ve Türkiye'de basın yayın öğretimi / Nermin Abadan-Unat. 1972 Bitmeyen göç : konuk işçilikten ulus-ötesi yurttaşlığa / Nermin Abadan-Unat. 2002 Göç ve gelişme : uluslararası işgücü göçünün Boğazlıyan ilçesi üzerindeki etkilerine ilişkin bir ara / Nermin Abadan-Unat, Türkçesi Ünsal Oskay. Migration and development : a study of the effects of international labor migration on Boğazlıyan Turkish workers in Europe 1960-1975 : a socio-economic reappraisal / by Nermin Abadan-Unat and contributors. 1976 Türk dış göçü, 1960-1984 : yorumlu bibliyografya / Nermin Abadan-Unat, Neşe Kemiksiz. 1986 Türk toplumunda kadın / derleyen Nermin Abadan-Unat ; Deniz Kandiyoti ve Mübeccel B. Kıray'ın işbirliği ile. 1979 Women in Turkish society / edited by Nermin Abadan-Unat ; in collaboration with Deniz Kandiyoti and Mübeccel B. Kıray. 1981 İbrahim Yasa'nın Bazı Yayınları: Hasanoğlan Köyünün İçtimaî ve İktisadî Yapısı (1955), Sindel Köyünün Toplumsal ve Ekonomik Yapısı (1960), Türkiye’de Kız Kaçırma Gelenekleri ve Bununla İlgili Bazı İdarî Meseleler (1962). Taygeldi ailesi- ayrı cinsten çocuklu dulların evlenmesi, 1962 Ankara’da Gecekondu Aileleri (1966). Dış Göçler ve "Alamancı Aile", Journal of Economy and Society, 2011.

Bahattin Akşit 2024 Çağlar Keyder & Nilüfer Göle: Devlet, Sermaye, Modern Mahrem ve Avrupa


 Bahattin Akşit 2024 Çağlar Keyder & Nilüfer Göle: Devlet, Sermaye, Modern Mahrem ve Avrupa

Bu videoda Çağlar Keyder ve Nilüfer Göle'nin Türkiye'de sosyolojinin gelişmesine İngilizce olarak anlattığım katkılarını kısaca Türkçe olarak özetliyorum.

Çağlar Keyder'in Yayınlarından Bazıları: Biidiğimiz Tarımın Sonu, İstanbul: İletisim, 2013, (Zafer Yenal ile birlikte) Toplumsal Tarih Çalışmaları, İstanbul: Iletisim, 2009 Memalik-i Osmaniye'den Avrupa Biliğine İstanbul: İletisim, 2003 New Poverty and the Changing Welfare Regime of Turkey, Ankara: UNDP, 2003, co-authored with Ayse Bugra. Ulusal Kalkınmacılığın İflası İstanbul: Metis, 1993 State and Class in Turkey: A Study in Capitalist Development, London: Verso/New Left Books, 1987. (Turkish edition published in 1989, Istanbul: Iletisim, eighteenth printing). The Definition of a Peripheral Economy: Turkey, 1923-1929, Cambridge: Cambridge University Press, 1981. (Turkish edition, Ankara: Yurt Yayinlari, 1982; 2nd edition, Istanbul: Tarih Vakfi, 1993). Economic Growth in Britain and France 1780-1914: Two Paths to the Twentieth Century, London: Allen and Unwin, 1978, co-authored. (P.K. O'Brien and C. Keyder). Nilüfer Göle'nin Yayınlarından Bazıları: Musulmans au quotidien. Une enquête européenne sur les controverses autour de l’islam, La Découverte, Paris, 2015. Gündelik Yaşamda Avrupalı Müslümanlar: Avrupa Kamusal Alanındaki İslam İhtilafları Üzerine Bir Araştırma, translated by Zehra Cunillera, Istanbul, Metis, 2015 Islam and Secularity: The Future of Europe’s Public Sphere, Duke University Press, Durham, NC, 2015. Seküler ve Dinsel: Aşınan Sınırlar, Metis, Istanbul, 2012 Nilüfer Göle: Mahremin Göçü, Ayse Cavdar (ed.), Hayy Kitap, Istanbul, 2011 İç İçe Girişler: İslam ve Avrupa, Translated from French by Ali Berktay, Metis, Istanbul, 2009 Nilüfer Göle ile Toplumun Merkezine Yolculuk, Mustafa Armagan (ed.), Ufuk Yayınları/ Sosyal Bilimler Dizisi, Istanbul, 2002 Melez Desenler: Islam ve Modernlik Üzerine, Metis, Istanbul, 2000 Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme, Metis, Istanbul, 1991 Translated into French, German, English and Spanish:

Bahattin Akşit 2024 Ünal Nalbantoğlu & Korkut Tuna: Kent Sosyolojisi & Küresel Sosyoloji Eleştirisi


 Bahattin Akşit 2024 Ünal Nalbantoğlu & Korkut Tuna: Kent Sosyolojisi & Küresel Sosyoloji Eleştirisi

Bu videoda ODTÜ'den H. Ünal Nalbantoğlu ile İstanbul Üniversitesi'nden Korkut Tuna'nın Türkiye'de Sosyolojinin gelişmesine katkılarını kısaca tanıtıyorum.

H. Ünal Nalbantoğlu'nun Yayınlarından Bazıları: Batı'nın Bilimi Doğu'nun Bilgeliği (J. Needham'dan çeviri) PATİKALAR: Martin Heidegger ve Modern Çağ, 1997 Üniversite A.Ş.de bir ‘homo academicus’: “ersatz” yuppie akademisyen, 2003 Arayışlar - Bilim, Kültür, Üniversite, İletişim, 2008 Yan Yollar - Düşünce, Bilgi, Sanat, İletişim, 2014 Politik İktisadın Klasik Teorileri, 2022 Korkut Tuna'nın Yayınlarından Bazıları: Yurtdışına İşçi Gönderme Olayının Sosyolojik Eleştirisi, 1981 Şehirlerin Ortaya Çıkış ve Yaygınlaşması Üzerine Sosyolojik Bir Deneme, 1987 Batılı Bilginin Eleştirisi Üzerine, 1993 Yeniden Sosyoloji, 2002 Küresel mi/yerel mi: Neler oluyor bize?. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 2003.

6 Şubat 2025 Perşembe

Akşit B. 2023 Sunuş Gürkar ve Gürakar Mühtedi Müsluman İspanyollar - Sosyolojik bir Araştırma

http://heretik.com.tr/wp-content/uploads/2023/10/Muslumanispanyollar.pdf

Bu sunuş yazısına, “sosyolojinin sosyolojisi” anlamın- da araştırmacıların bilimsel habituslarının ve araştırmanın nesnesinin gelişme tarihini bilebildiğim kadarıyla ortaya koymakla başlayacağım. Sonrasında, araştırmanın odak noktasındaki, kendi içlerinde de oldukça çeşitlenmiş olan mühtedi grupların hangi güzergahları izleyerek din değiş- tirdiklerini ve Bourdieucu anlamda nasıl bir “Mühtedi Ne- siller Alanı (MnA)” oluşturduklarını anlamaya çalışacağım. Burada, Mühtedi Nesiller Alanının dinamikleri bağlamında Müslüman ülkelerden gelen göçmen Müslüman gruplarla ilişkileri ve onlardan ayrışmak üzere bulmayı arzu ettikleri saf, otantik, rasyonel ve doğal İslamiyet üzerine bazı tartış- malara değineceğim. Ardından, 1980’ler ve 1990’lar Türki- ye’sindeki “Müslümanlığın yeniden canlanması” sürecinde- ki daha çok kadınlarla ilgili olarak gazetelerde haber olan “hidayete eren” “mühtediler” ile İspanya’daki “mühtediler” arasında paralellikler olup olmadığını tartışacağım. Yazımı Müslüman (İspanyol) kadınların örtünme/hicâb konusundaki farklı pratikleri üzerine olan kısa bir değerlendirmeyle sonlandıracağım.