Jürgen Habaermas sosyolojisine kısa bir giriş olan bu video; Kovid-19 Pandemisiyle birlikte derslerin online olması dolayısıyla Maltepe Üniversitesi Türkçe Sosyoloji bölümündeki ilgili ders çerçevesinde kaydedilmiştir. Bu ders çerçevesinde öğrencilerimden okumalarını istediğim kitap ve makaleler şöyledir:
27 Haziran 2020 Cumartesi
Jürgen Habermas'ın Sosyolojik Yaklaşımı ve Temel Kavramları
Jürgen Habaermas sosyolojisine kısa bir giriş olan bu video; Kovid-19 Pandemisiyle birlikte derslerin online olması dolayısıyla Maltepe Üniversitesi Türkçe Sosyoloji bölümündeki ilgili ders çerçevesinde kaydedilmiştir. Bu ders çerçevesinde öğrencilerimden okumalarını istediğim kitap ve makaleler şöyledir:
Bahattin Akşit, lisans derecesini 1968 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Sosyoloji alanında almıştır. Yüksek Lisans derecesini 1971 yılında ve doktora derecesini 1975 yılında Chicago Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü’nden almıştır. 1968 yılında asistan olarak girdiği ODTÜ sosyoloji bölümünde 1985 yılında doçentlik, 1991 yılında profesörlük unvanlarını almıştır. ODTÜ’de akademik faaliyetlerine ek olarak bölüm başkanlığı, dekan yarımcılığı ve Sosyal Bilimler Enstitüsü müdürlüğü de yapmıştır. Londra Üniversitesi’nde 6 ay ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde 2 yıl olmak üzere iki üniversitede misafir öğretim üyeliği yapmıştır. 2007 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden emekli olmuş ve Maltepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde profesör olarak çalışmaya başlamıştır; bu üniversitede 2010- 2016 yılları arasında Sosyal Bilimler Enstitüsü müdürlüğü yapmış ve şu sırada da İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi dekanlığı yapmaktadır.
Pierre Bourdieu'nun Sosyolojik Yaklaşımı ve Temel Kavramları
Pierre Bourdieu sosyolojisine kısa bir giriş olan bu video; Kovid-19 Pandemisiyle birlikte derslerin online olması dolayısıyla Maltepe Üniversitesi Türkçe Sosyoloji bölümündeki ilgili ders çerçevesinde kaydedilmiştir. Bu ders çerçevesinde öğrencilerimden okumalarını istediğim kitap ve makaleler şöyledir:
Bourdieu, P. ve Wacquant, L. 2003, Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar , İletişim yayınları, İstanbul.
Fowler, B. (2017) "Pierre Bourdieu" Turner ve Ellliot (Ed.) 2017. Çağdaş Toplum Kuramından Portreler, İstanbul: İletişim yayınları. Bölüm 28.
Meder, M ve Çeğin, G. (2011) "Bourdieu’yü Okumak: Post-Pozitivist Bir Sosyolojinin İmkânı Üzerine" Gaziantep Sosyal Bilimler Dergisi, C. 10. s.1. ss. 233-256.
Bunlara ek olarak şu kitaplardan bazılarını kütüphanelerine kazandırmalarını ve en az birisini de okumaya başlamalarını isterim:
Cezayir toplumunun sosyolojisi; Yeniden Üretim: Eğitim Sistemine İlişkin Bir Teorinin İlkeleri; Varisler: Öğrenciler ve Kültür; Homo Academicus; Akademik Aklın Eleştirisi; Bilimin Toplumsal Kullanımları; Bekarlar Balosu; Karşı ateşler; Ayrım, Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi; Sanat Sevdası; Heidegger'in Politik Ontolojisi; Dünyanın Sefaleti
Bourdieu'nun temel kavramlarını ve kısaca açıklamaları şöyle:
Burada temel referans kitabı şudur: Bourdieu, P. ve Wacquant, L. 2003, Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar
Alan: Toplumsal gerçekliğin ilişkiselliği veya bağıntısallığı ile alan ilişkisi;
Alan nesnel konumlar arasındaki ilişkilerin bir “network”üdür veya ağıdır;
alan göreli olarak özerk ve başka bir faktöre indirgenemez bir mikrokozmostur;
Alan ve oyun benzetmesi; oyuna girmek ve yatırım yapmak ile , alana girmek ve yatırım yapmak benzerliği; Alana yatırım, alanla ilgilenmek, Latince oyun kelimesinden türetilen “illisio” olarak kavramlaştırılıyor; oyuna veya alana stratejik yönelim;
Aygıt, sistem ve alan arasındaki farklar ve benzerlikler;
Alanı araştırmak için adımlar: her alanın iktidar alanı ile ilişkisi; alanda var olan konumların nesnel bir haritasının çıkarılması; alandaki faillerin “habitus”larının belirlenmesi; alan tarafından dolayımlanan dış ve çevresel etkilerin failler üzerindeki etkileri; alanlar arası “homoloji”lerin belirlenmesi; alanların nüfuslardan bağımsız ilişkiler sistemi olduğunun farkına varılmsı;
Alana özgü kapitalin ve kapital birleşimlerinin belirlenmesi; alan ve kapital arasında hermenötik döngü; kapitallerin taşıyıcisı failler; siyasal veya devlet kapitali meta-kapital.
Kapitalin üç temel türü: ekonomik kapital, kültürel kapital, sosyal kapital ve bunları kucaklayan simgesel kapital; meta kapital olarak siyasi kapital
Pratiğin mantıksal olmayan mantığı; bulanık mantık;
Habitus yapılandırılmış ve yapılandıran yönelimler bütünüdür; habitus öznelleşmiş toplumsallıktır.
Dilsel ilişkilerin simgesel iktidar ilişkileri olması; dilsel eşitlik yanılgısı; dilsel habitus ve dilsel piyasa; dilsel beceri statüyle ilgili bir kapasitedir;
Felsefenin sosyolojisi: Heidegger'in Politik Ontolojisi
Bourdieu’nun köy araştırmaları, bekarlar Balosu: kız kardeşini şehirli ile evlendirme eğilimi kendisinin evlenememesi ve Fransa’da köylülüğüm fiziki şiddet kullanmadan simgesel şiddet kullanılarak yok olması;
Simgesel hakimiyet; simgesel şiddet; eril sosyodise.
Amerikan sosyolojisi ve Fransız sosyolojisi karşılaştırması;
Pozitif bilimleri taklit eden sosyal bilim ile bilimsel kriterler dışında hiçbir mutabakat tanımayan özerk ve agonistik/çekişmeli bilimsel alan;
Hakimiyet arzusunun bilme arzusuna dönüşmesi;
Bilim ile sağduyu karşıtlığı ve bilimin her an sağduyuya dönme tehlikesi;
Bilimsel alan ve bilimsel akıl tarihseldir ancak tarihe indirgenemez;
Bilimsel uygarlaşma süreci;
Bilimsel habitus tarihsel bir aşkınlıktır;
Sosyoloji diğer bilimlere meta/üst olmayı değil kendisine üst olmayı bilmelidir; hem sorumsuz iradeciliğe hem de kaderci bilimciliğe karşı akılcı ütopyacılık.
Bourdieu’nun sosyolojik araştırmacılık yaklaşımı: sıradan ve önemsiz sayılan ampirik nesneler aracılığıyla yüksek kuramsal analizler yapabilmek; çok soyut sorunları pratik bilimsel işlemlere çevirmeyi bilmek; Bilimsel habitusun edinilmesi, bilimsel modus operandi; Bağıntısal olarak düşünmek: araştırma nesnesinin inşası; tözselliğe karşı bağıntısal/ilişkisel düşünmek; Alanın sınırlarını bulmak; tikel örneği sistematik sorgulama ve genele ulaşma; Homolojiler yoluyla analojik düşünmek, karşılaştırmalı yöntem; Radikal bir şüphe: toplumsal tarih yoluyla sağduyudan kopuş; bürokratik komisyon mantığından kopuş; epistemolojik kopuş/sosyal kopuş; düşünümsellik, akademik sağduyudan kopuş; Double bind ve Dönüşme: Çifte çıkmaz: hem günlük hayatın sağduyusu ve akademik sağduyu: her ikisine de dalmak ve her ikisinden de kopabilmek, bakışın dönüşüme uğraması; bilimsel kültürde ustalık ve bu kültüre başkaldırı, dönüşme/conversion/ihtida; Katılımcı Nesnelleştrme.
Kuramsız araştırma kör, araştırmasız kuram boştur.
Bahattin Akşit, lisans derecesini 1968 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Sosyoloji alanında almıştır. Yüksek Lisans derecesini 1971 yılında ve doktora derecesini 1975 yılında Chicago Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü’nden almıştır. 1968 yılında asistan olarak girdiği ODTÜ sosyoloji bölümünde 1985 yılında doçentlik, 1991 yılında profesörlük unvanlarını almıştır. ODTÜ’de akademik faaliyetlerine ek olarak bölüm başkanlığı, dekan yarımcılığı ve Sosyal Bilimler Enstitüsü müdürlüğü de yapmıştır. Londra Üniversitesi’nde 6 ay ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde 2 yıl olmak üzere iki üniversitede misafir öğretim üyeliği yapmıştır. 2007 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden emekli olmuş ve Maltepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde profesör olarak çalışmaya başlamıştır; bu üniversitede 2010- 2016 yılları arasında Sosyal Bilimler Enstitüsü müdürlüğü yapmış ve şu sırada da İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi dekanlığı yapmaktadır.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)